In Nederland en België zijn relatief veel productiebedrijven actief in de voedsel- en drankindustrie. In deze industrieën worden voor het machinepark ook diverse smeermiddelen gebruikt. Vaak zijn dit voedselveilige smeermiddelen, maar juist om deze smeermiddelen bestaan veel misvattingen.

Voor smeermiddelen doet IP IndustriePartner veel zaken met MAVOM. Een vooraanstaande importeur, producent en leverancier van diverse bekende kwaliteitsmerken zoals CRC, Molykote, DuPont en JAX.

MAVOM distribueert de voedselveilige smeermiddelen van JAX bestemd voor bedrijven in de dranken- en voedingsmiddelensector. Er worden regelmatig verkeerde aannames gedaan wat betreft voedselveilige smeermiddelen. Hieronder bespreekt MAVOM vijf van deze misvattingen.

1). Voedselveilige smeermiddelen zijn van mindere kwaliteit dan standaard industriële tegenhangers…

Ze zouden een korter smeerinterval opleveren, veel minder lang meegaan, niet goed bestendig zijn tegen hogere of lagere temperaturen en niet compatibel zijn met kunststoffen en elastomeren. Hierdoor zorgen ze voor een lagere productiviteit en hogere kosten. Niets is minder waar. Voedselveilig gecertificeerd basisoliën en additieven zijn vandaag de dag zo ver doorontwikkeld dat ze kwalitatief net zo goed zijn als conventionele industriële tegenhangers.

2). Er zijn niet voldoende voedselveilige smeermiddelen beschikbaar voor alle smeertoepassingen…

Oftewel het beschikbare smeermiddelgamma voor de voedingsmiddelenindustrie is niet toereikend genoeg. Men zou dan alsnog een niet voedselveilig gecertificeerd smeermiddel moeten toepassen in de zone, wat extra veiligheidsrisico’s en administratieve rompslomp met zich meebrengt. Dit was in het verleden misschien zo, maar inmiddels zijn alle typen smeermiddelen -van droge smeermiddelen tot schroefdraadpasta’s- beschikbaar in voedselveilige varianten.

3). Niet alle smeerpunten hoeven gesmeerd te worden met een Food Grade smeermiddel…

In een productieomgeving vinden we vaak diverse uiteenlopende smeerpunten. Sommige bevinden zich direct in de buurt van het voedselverwerkingsproces en andere zijn er verder van verwijderd. Een algemene misvatting is dat smeerpunten die verwijderd zijn van het proces niet gesmeerd behoeven te worden met een voedingsmiddelen goedgekeurd smeermiddel. Volgens Europese wetgeving zijn voedselverwerkers verplicht om een HACCP-plan (Hazard Analysis Critical Control Point) op te stellen; dit plan brengt alle mogelijke gevaren voor de voedselveiligheid in kaart en geeft aan hoe de risico’s beheerst worden. Eén manier om direct het gevaar op contaminatie door gebruik van verkeerde smeermiddelen te ondervangen, is het gebruik van uitsluitend voedingsmiddelen goedgekeurde smeermiddelen op de gehele productielocatie.

4). De Amerikaanse FDA test smeermiddelen op voedselveiligheid…

De Amerikaanse Food & Drug Administration (FDA), is het agentschap van de federale overheid van de VS, dat de kwaliteit van het voedsel en medicijnen in brede zin controleert. Smeermiddelen vallen hier echter niet onder, omdat dit non-food compounds zijn. Indien gewenst kunnen fabrikanten hun smeermiddelen laten keuren volgens de eisen van de FDA, bij onder andere de organisatie NSF International. Deze organisatie controleert het smeermiddel op basis van bepaalde CFR (Code of Federal Regulations) regelgeving. Bij een acceptatie volgens 21 CFR §178.3570 krijgt het product een NSF-H1 registratie, als bewijs dat het product als smeermiddel geschikt is voor incidenteel contact met voedingsmiddelen. Een NSF-3H registratie houdt in dat het smeermiddel geschikt is voor direct contact met voedingsmiddelen, binnen de limieten van de relevante regelgeving. NSF-3H gecertificeerde producten zijn bijvoorbeeld uitermate geschikt voor gebruik als lossingsproduct op snijplanken en voor de smering van (vlees)molens en (vlees)transporthaken waar direct contact met voedingsmiddelen onvermijdelijk is.

5). Voedselveilige smeermiddelen zijn voedingsbodems voor micro bacteriële besmetting…

JAX is al meer dan 60 jaar een pionier op het gebied van voedselveilige smeermiddelen. Zij waren de eersten die in 1962 een voedselveilig smeermiddel op de markt brachten, goedgekeurd door het Amerikaanse ministerie van landbouw. Deze smeermiddelen zijn goedgekeurd door het NSF en hebben een NSF-H1 en/of NSF-3H goedkeuring. Alle NSF H1-smeermiddelen bevatten het door JAX ontwikkelde en gepatenteerde antimicrobiële bewaarmiddel Micronox. Dit middel beschermt de smeermiddelen tegen microbiële besmetting en degradatie. Van voedingsbodems voor micro bacteriële besmetting is bij de JAX Food Grade smeermiddelen dus beslist geen sprake.